Mide gribi önceden duymaya alışkın olmadığımız ve son aylarda ismini sıkça duymaya başladığımız bir grip türü. Mide gribi; ishal, karın kırampları, bulantı, kusma ve ateş gibi belirtilerle gün yüzüne çıkan bağırsak enfeksiyonudur. Havanın soğumasından çok, kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunması sonucu ortaya çıkan mide gribi bu tür ortamlardan buluşan norovirüs sebebiyle vücudumuzda yer ediyor. Genelde rota virüsü ile karşılaştırılan norovirüsten korunmanın yolu var mı?
Norovirüs daha önceleri “Norwalk-like virus” olarak bilinen ve calicivirus olarak adlandırılan bir virüs grubunun üyesidir. Bu virüsle enfeksiyon, mide ve bağırsakları etkileyerek mide gribi adı verilen gastroenterit hastalığına yol açar.
Kimler risk altındadır?
Birçok farklı Norovirüs alt grubu vardır ve hastalık geçirildikten sonra bağışıklık uzun süreli değildir. Bu yüzden Norovirüs infeksiyonu bir insanın ömrü boyunca nüksedebilir. Ek olarak, genetik faktörlerdeki farklılıktan dolayı, bazı insanlara bulaşıp, bunu daha şiddetli hastalıklara çevirmesi de söz konusu olabilir.
Norovirüs enfeksiyonu; mide, ince ve kalın bağırsaklarda iltihaplı bir hastalık olan mide gribine sebep olur. Bu hastalığın belirtileri; bulantı, kusma ve/veya kramplı ishaldir. Bazı insanlarda baş ağrısı, ateş/üşüme ve kas ağrılarına da sebep olabilir.
Kuluçka süresi 12 ile 48 saat arasıdır. Bulantı, ani başlayan ishal, hafif baş ağrısı, ateş (%50) ve titreme görülür, semptomlar 36 saatte geriler. Sıvı alarak ve diyet ile geçer.
Norovirüs, kış aylarında mide-bağırsak sistemine yerleşip bulaşma olasılığı yüksek salgınlar şeklinde seyreder.
Norovirüslar, enfeksiyonu kapmış insanların gaita ya da kusmuklarında bulunur. İnsanlar, Norovirüs bulaşmış yiyecek ya da içecekleri tüketerek, Norovirüs bulaşmış eşyalara dokunup, ellerini ağızlarına sürerek enfeksiyonu kapabilirler.
En çok hangi ortamlarda bulaşma riski vardır?
Norovirüs enfeksiyonu; hastaneler, okullar, kamplar gibi kapalı ve kalabalık ortamlarda hızlı bir şekilde insandan insana ya da kirli gıdalarla bulaşır ve salgınlar yapar.
Kan grubu 0 olanların norovirüs enfeksiyonuna karşı bir yatkınlığı vardır. Kan grubu B ve AB olanlar Norovirüs enfeksiyonuna karşı kısmi olarak korunurlar.
Salgınlar hijyen standartlarının yükseltilmesi ile önlenebilir. Bunun için eller sık sık yıkanmalıdır. Özellikle tuvaletlere girmeden önce ve sonra, yemek hazırlama ve yemek yeme öncesi ve sonrasında eller yıkanmalıdır. Norovirüs enfeksiyonu geçiren bir kişinin bulunduğu ortamda tuvaletlerdeki kusmuk ve gaitalar su ile uzaklaştırılmalı ve iyice temizlenmelidir. Hastanın temas ettiği yüzeyler dezenfekte edilmelidir.
Genellikle Norovirüslara karşı ilaç tedavisi ve koruyucu aşı yoktur. Norovirüs enfeksiyonlarına antibiyotiklerle de müdahale edilemez. Norovirüs hastalıkları, sağlıklı bireylerde kısadır. İshal ve kusmalı hastalıkları olan insanların, su kayıplarını önlemek adına bol sıvı tüketmeleri gerekir.
Evet, bir insan hayatı süresince birçok kereler Norovirüsla infekte olabilir. Bunun sebebi; çok farklı Norovirüs tipleri olması ve virüsün bir tipiyle infekte olmanın, daha sonra başka bir tipiyle infeksiyonunu önlememesidir. Bu sebepten dolayı, Norovirüsa karşı bir aşı geliştirmek zordur.
– Bol sıvı alın.
Sıvı alımı mide gribi ile mücadelede oldukça önemlidir. Özellikle eğer ateş ya da kusma vara bol sıvı tüketilmelidir. Mide gribinde vücut genellikle susuz kalır. Bunun nedeni kusma, ishal ve ateş belirtileridir. Vücudun ihtiyacı olan sıvıyı geri kazanması için hafif çorbalar, tavuk suyu kullanılan hafif yemekler, spor içecekleri ve tabiî ki su tüketilebilir. Özellikle su günde en az 8 ya da 9 bardak kadar içilmelidir. Sıvı içmede zorlanıyorsanız düzenli aralıklarla küçük yudumlar almayı deneyin. Ya da zencefil çayını deneyebilirsiniz. Mide bulantınız varsa soda mide bulantısını gidermek için içilebilir. Bazı içecekler mide gribinin ya da mide bulantısının daha kötüye gitmesine neden olabilir. Bu içecekler potansiyel olarak mideyi rahatsız edebilen içeceklerdir. Kahve, alkol, çay ve gazlı içecekler gibi kafeinli içeceklerden kaçınılmalıdır.
– Yediklerinize dikkat edin.
Mide bulantısını bastırmak için yediklerinize dikkat etmelisiniz. Kraker, mısır gevreği, kızarmış ekmek, pirinç ve patates gibi mideyi rahatlatan besinleri tüketebilirsiniz. Az miktarda taze elma, muz ve yoğurt da ishale yardımcı olur. Özellikle kızartma, bol yağlı yemekler ve baharatlardan kaçınılmalıdır. Bu tür besinlerin midenin daha da hassaslaşmasına neden olacaktır. Ayrıca kafein ve süt ürünleri de tüketilmemelidir. Bu gıdalar midenin durumunu ağırlaştırarak mide bulantısı ve ishale neden olabilir.